Ik las in Psychologie Magazine dat men in Denemarken kinderen niet straft. Natuurlijk worden kinderen wel gewezen op wat ze niet goed hebben gedaan, maar er stond geen straf tegenover.
Een boeiend onderwerp: straf en belonen.
Sommige mensen denken dat kinderen zonder straf hun gedrag niet zullen veranderen.
Of mensen denken dat als je je kind de consequentie laat ervaren van wat hij doet, je hem straft. Maar dat is dus in beide gevallen niet zo.
Gewenst gedrag belonen
De stelregel bij gedragsverandering is: Gewenst gedrag belonen en ongewenst gedrag zoveel mogelijk negeren. Nu kan dat natuurlijk niet altijd. Als je puber voor de tweede keer zijn fietssleuteltje kwijt is, helpt negeren niet. Maar wat je dan wel kunt doen, is hem de consequentie van zijn slordigheid met spullen laten dragen, en dat is dat hij dus zelf een nieuw slot koopt. Alleen dat zal ervoor zorgen dat hij zijn gedrag op den duur zal gaan veranderen. Als je als ouder in dit geval een nieuw slot koopt, leert hij dat het toch wel opgelost wordt, zonder dat hij er iets voor hoeft te doen.
Straf heeft een beperkte waarde:
Het kind leert wat niet moet, niet wat of hoe het dan wel moet.
Het is nadelig voor de intrinsieke motivatie. (Het werkt beter als je puber zelf leert inzien dat het beter is om zorgvuldig met je spullen om te gaan.)
Het werkt ten nadele van gewetensvorming. Hij gaat dingen doen om straf te voorkomen.
Het kind blijft afhankelijk van reacties van anderen.
Negatieve aandacht is ook aandacht.
Belonen is beter:
Het kind leert wat goed is.
Het leert door positieve emotie dat het fijn is om iets goed te doen.
Het kind is dan sowieso meer gemotiveerd.
Het ontwikkelt een natuurlijk onderscheidingsvermogen over wat gewenst en wat niet gewenst is.
Het kind kan zelfstandig in zijn eigen kracht gaan staan. Omdat hij op gegeven moment dit gedrag ook zal blijven vertonen zonder dat het beloond hoeft te worden.
In die zin is: āZeg wat je wilt, in plaats van wat je niet wiltā, ook een aanrader.
Vaak leggen wij meer de nadruk op wat je niet wilt: āIk wil niet dat je te laat thuis komt, omdat we naar Oma gaan.ā Beter is: āIk wil dat je op tijd thuis bent, want we gaan om vier uur naar Omaā. En dan is het handig als je de tijd waarop hij thuis moet zijn even met hem overlegt.
Alles wat je aandacht geeft, groeit.
Veel goeds,
Henriette Maas